De roeping van architecten en bouwers start vaak met een blokkendoos, Meccano of Lego uit de kinderjaren. Of met een emmertje en een schepje om een zandkasteel te bouwen. Van zand werd in latere jaren nooit afscheid genomen, je komt het in de bouw overal tegen. Het merendeel van woningen krijgt gestalte op ondergespoten weilanden van zand. Een huis kan er zo op worden gebouwd, bouwvakkers prefereren zand. Maar geldt dit ook voor Oosterwold met een waterpeil van zo’n 4 meter onder N.A.P. en een vettige bodem van klei? Bij regen is er voor bouwkranen en hoogwerkers geen doorkomen aan.
Heel lichte woningen kunnen op zand of stelconplaten worden gezet, maar de meeste huizen vragen om heipalen. De eerste ervaringen in Oosterwold: tussen de 6,5 en 21 meter lengte, afhankelijk van de gestapelde grondlagen die tijdens het sonderen voor de lengte van de heipalen worden geanalyseerd. De meeste woningen in Oosterwold zullen vanwege het waterpeil bovendien op een terp worden gebouwd, of op een betonnen funderingsconstructie met enige hoogte. Wat heeft dit nu allemaal met zand te maken?
Bouwers wensen bijna altijd een locatie met als ondergrond zand of ongeveer drie meter zand rondom de buitenkant van de te bouwen woning. En als het even met het weer tegenzit, ook nog stalen rijplaten zodat de bouwmachines niet vast komen te zitten. In de kostenberekening van een huis wordt hier niet altijd rekening mee gehouden. Prijsopgaves van bouwers kennen wel een stelpost voor bouwterreininrichting, maar deze post blijkt bijna nooit voldoende voor de bouwhekken, een schaftkeet, toiletje en dergelijke. En daarbij komt ook nog eens een aansluiting op water en elektra voor bouwwater en bouwstroom. In Oosterwold kan dit behoorlijk tegenzitten. In nieuwbouwwijken liggen de leidingen al in de grond, maar Oosterwold is een ander verhaal, en helemaal als je op enige afstand van de hoofdkavelwegen gaat wonen. De aanlevering van bouwwater en een behoorlijke huuraggregaat voor stroom zijn voor de bouw onontbeerlijk en kunnen behoorlijk in de papieren lopen. En de kosten kunnen nog meer oplopen, helemaal als op de bouwplaats door de bouwers zand wordt vereist. Dat kan in de vele duizenden euro’s lopen. Kortom, stel je vooraf goed op de hoogte over wat wel en wat niet in de bouwsom zit en vraag vooral naar zaken die niet verborgen moeten blijven. Deze kunnen anders onaangename financiële gevolgen hebben, bijvoorbeeld kosten voor zand.