Aan het inhoud geven van de ontwikkelstrategie van Oosterwold hebben rond 2011 veel partijen meegedaan. Het voortouw werd door de Werkmaatschappij Almere Oosterwold genomen. Vanuit de Rijksoverheid vertegenwoordigd door Gerard Slingerland en Frans van Deursen en vanuit de gemeente Almere onder andere door Jozefine Deijs, Ivonne de Nood en Joost Drevel. Verantwoordelijke bestuurders waren toenmalig wethouder Adri Duivesteijn en Carolien Schippers van het Rijksvastgoed Ontwikkelingsbedrijf.
Het team bestond uit ongeveer 40 personen. Een cruciale rol was weggelegd voor architectenbureau MVRDV onder aanvoering van Winy Maas en verder Jacob van Rijs, Nathalie de Vries en nog vele anderen. Zij beeldden met artist impressies de toekomstvisie van Oosterwold uit. Vanuit het huidige landschap naar een met wooneenheden divers gebied. De lancering vond eind maart 2012 met het document ‘Almere Oosterwold – Land-Goed voor Initiatieven’ in Den Haag plaats. Het idee van verregaand zelfvoorzienend met organische groei kreeg direct enorme aandacht, zowel onder vakbroeders als in landelijke media.
Landelijk wonen zonder eigen stadslandbouw. Dat kan ook!
Wat is vijf jaar later van de ontwikkelstrategie terecht gekomen? Het Almeerse deel van Oosterwold aan de zuidkant van de A27 vult zich pijlsnel met individuele en collectieve initiatieven. Een succes. De gemeentelijke vergunningverleners en het Rijksvastgoedbedrijf die de gronden verkoopt kunnen het nauwelijks bijbenen. Grond opgeknipt in formaties van kavelpostzegels, groot en klein en ook collectief met een enkel postzegelvelletje. Uitzondering is tot op heden het 42 hectare agrarische gebied van Tom en Tineke, de stadsboeren van De Kemphaan. Tussen alle bebouwingen in boeren zij aan de noordkant van de Tureluurweg een blijvend akkerveld met straks in een hoek aan de Goudplevierweg een buurtschapje met enkele landelijke woningen. Een eigentijdse hooischuur staat er al.
Verdere voorbeelden van buurtschappen en woonenclaves vallen op dit moment niet te bespeuren. Wooneenheden op substantieel grote agrarische velden waar de (stads)landbouw professioneel door agrarische partijen wordt ingevuld. Door boeren, kwekers en bijvoorbeeld Erf BV, de huidige pachter van het grootste deel van de gronden in Oosterwold. Erf BV ziet door de toename van individuele initiatieven met (eigen) stadslandbouw het eigen werkgebied drastisch krimpen, maar kan vanuit de ontwikkelstrategie ook veel vruchtbare grond behouden. Met robuuste landbouwkavels met integratie van wonen is het mogelijk het huidige landschap minder via postzegelverkaveling te laten versnipperen.
Op landbouwgrond berust een roodrecht van 7%. Hierop zijn woningen zonder stadslandbouw – eventueel wel met een tuintje – in buurtschapjes mogelijk. De bewoners in zo’n buurtschapje wonen dan landelijk buiten, aan de rand of midden in een agrarisch landschap. De (stads)landbouw wordt professioneel verzorgd en bewoners hebben daar verder geen omkijken naar. Er is beslist een groep van mensen die dit zouden willen, dus zonder verantwoordelijk voor de stadslandbouw. Het kan en Oosterwold wint aan ruimtelijke kwaliteit.
(beelden MVRDV met woonenclaves in een agrarisch landschap)
